Om er een gewoonte van te maken om je lijf bewuster te gaan voelen is het goed om te starten bij je voeten. De volgende oefening helpt je om je gedachten tot rust te brengen en leert je met je aandacht in je lijf te zijn. Het resultaat zal zijn dat je meer rust ervaart, want onze gedachten maken ons vaak onrustig.
De oefening leert je om met zo veel mogelijk aandacht bij je voeten te zijn. Waarom beginnen we met de voeten? Je voeten zijn het verst weg van je hoofd. Niemand kan twee dingen met volle aandacht doen, multitasken is achterhaald, het is inefficiënt gebleken. Wanneer je met je volle aandacht bij je voeten bent, kun je niet meer met die aandacht in je hoofd zitten.
Ik heb onderstaande oefening tien jaar geleden gedurende drie maanden elke dag gedaan. Ik zette met een pen een kruisje op mijn hand als reminder om ook gedurende de dag met regelmaat met mijn aandacht naar mijn voeten te gaan. Het heeft me enorm veel rust gebracht. Voor het eerst daalde het stof van de vele gedachten in mijn hoofd langzaam neer. Voor het eerst draaide mijn bovenkamer geen overuren. Ik wist niet wat me overkwam. Ik hoefde niet meer de hele tijd ergens iets van te vinden. Heerlijk was dat. Ik raad het je van harte aan.
Oefening: Voeten
Ga rustig zitten op een stoel of bank, zorg dat je even niet gestoord wordt. Doe je ogen dicht en adem drie keer bewust in en uit.
Ga nu met al je aandacht naar je voeten. Hoe voelen je voeten? Warm of koud? Voel je je sokken of schoenen aan je voeten? Voel je de stof? Hoe voelt die aan? Of als je niets aan je voeten hebt: voel je de lucht op je voeten? Kun je al je tenen voelen? Beweeg je tenen even, ga ze maar met je aandacht een voor een af. Blijf zo lang mogelijk met al je aandacht bij je voeten. Er kunnen gedachten opduiken en het enige dat je hoeft te doen is bewust de gedachte te laten voor wat zij is en terug te gaan met je aandacht naar je voeten. Zie jezelf als het ware als een berg; er komen wolken aangedreven, ze drijven ook weer voorbij zonder dat de berg daar moeite voor hoeft te doen. De wolken zijn jouw gedachten. Ze komen wel langs, maar zolang je niet in die gedachten meegaat, gaan die gedachten ook weer weg.
Soms ben je ineens wel in het verhaal van je gedachten meegegaan. Het enige wat je dan hoeft te doen is jezelf met veel vriendelijkheid met al je aandacht terugbrengen bij je voeten. Wees mild voor jezelf. Ook als je gedachten je vertellen: ik kan dit niet, ik doe het niet goed, dit werkt voor mij niet, zie je wel ik was weer helemaal in gedachten verzonken, wat zit ik hier toch te doen, wat stom, et cetera. Dit is wat onze gedachten met ons kunnen doen, ze proberen ons af te leiden. Ons ego wil graag gevoed worden met gedachten. Maar iedere keer als jij je weer bewust bent van dat je in gedachten verzonken was, dan heb je de gedachtestroom alweer onderbroken en hoef je niets anders te doen dan weer je voeten te gaan voelen, al je aandacht op je voeten te richten. Of je nu drie seconden of drie minuten in gedachten verzonken was, het is oké, breng jezelf met compassie terug naar je voeten.
Doe dit bijvoorbeeld iedere avond voor het slapen gaan, of meteen in de ochtend zodra je wakker wordt. Zoek een moment waarop dit goed werkt voor jou. Begin met een paar minuten en bouw het op naar zo lang als prettig voor je is.
Je kunt dit ook heel goed toepassen gedurende de dag, wanneer je op je fiets of in de auto zit, wanneer je naar het kopieerapparaat loopt, wanneer je voor de koffieautomaat staat te wachten, of wanneer je in de supermarkt in de rij staat. In plaats van in je gedachten te blijven hangen (of afleiding op je telefoon te zoeken), ga je bewust met je aandacht naar je voeten. Wanneer je in de natuur loopt, kun je bijvoorbeeld goed de oneffenheden opmerken van het hobbelige zandpad of de takjes die op het pad liggen.