Over het algemeen besteden we veel tijd aan de dingen die niet goed gaan of waar we nog niet tevreden over zijn. We kijken te weinig naar wat er allemaal wel goed gaat. Zeker op het moment dat we in een (persoonlijke) crisis zitten. Terwijl dankbaarheid voelen bijdraagt aan je gezondheid en geluk, juist ook tijdens een lastigere periode. Het kan je er zelfs doorheen helpen.
Dankbaarheid en liefde zijn de hoogste energieën in het leven op aarde. Hoe komt het dan toch dat we ons onbewust vaak op het negatieve richten? Dat heeft ermee te maken dat ons oerbrein gericht is op gevaar. Dit was vroeger heel zinvol, omdat onze verre voorouders rondzwierven over land waardoor zij gespitst moesten zijn op gevaar van bijvoorbeeld wilde dieren. Dat acute gevaar dreigt nu niet meer, maar ons brein is nog wel zo geprogrammeerd: onze hersenen zijn druk doende om ons te beschermen tegen gevaar en daardoor hebben ze meer aandacht voor het negatieve. In de psychologie noemen ze dat de negativity bias. Maar dat kun je veranderen door je brein te trainen om zich op het positieve te richten, op datgene waar je dankbaar voor bent.
Dat trainen kun je doen door een dankbaarheidsboekje bij te houden, zoals in onderstaande oefening wordt uitgelegd. Wanneer je dit minimaal veertig dagen doet, wordt het al meer een gewoonte om op de dingen te letten die fijn zijn. En zo voed je je gevoel van dankbaarheid. Je gaat je op deze manier meer verbonden voelen met je hart, met alles wat je doet en laat op een dag, en dat geeft je een gevoel van tevredenheid en energie. Vergelijk het met een vuurtje dat je wilt laten branden. Wanneer je de houtblokken te dicht bij elkaar legt komt er te weinig zuurstof tussen de houtblokken. De vlammen hebben ruimte nodig om zuurstof te ‘ademen’, pas dan kan het vuur zich verder verspreiden. Zo heb jij ook ademruimte nodig om te genieten van alles wat je bent en alles wat je hebt aan kostbaarheden in het leven. Deze ademruimte geef jij jezelf door er een gewoonte van te maken stil te staan bij datgene waar je dankbaar voor bent.
Oefening: Houd een dankbaarheidsdagboekje bij
Wees je dagelijks bewust van hoe jij je voelt en welke emoties zich manifesteren in je lijf. Vertragen en dagelijkse reflectiemomenten inbouwen zijn ontzettend belangrijke technieken om je bewust te blijven van je lijf, van je gedachten en van de daaruit voorvloeiende emoties. Schrijf iedere avond in een schriftje (of in je telefoon) drie dingen op waar je die dag dankbaar voor bent. Om je hieraan te herinneren kun je je schriftje op een vaste plek leggen, bijvoorbeeld op je nachtkastje. Het mooie van de dag positief eindigen is ook dat je met een fijn gevoel in slaap valt, hetgeen invloed heeft op je nachtrust en hoe je weer wakker wordt.
Schrijf de dingen op waar je dankbaar voor bent, wat er goed ging, wat je als fijn hebt ervaren, de grote maar juist ook de kleine momenten. Of misschien die situatie waarin je rustig bleef, terwijl je anders in je emotie was geschoten. Dan kun je dankbaarheid voelen voor de groei die je hebt doorgemaakt. Het mag van alles zijn: ‘Ik genoot van de zon toen ik aan het fietsen was’, ‘ik voelde me verliefd toen ik met mijn vriendin aan het wandelen was’, ‘ik heb me niet kwaad gemaakt toen mijn collega een nare opmerking maakte en ik heb het bij hem gelaten’, ‘de trein kwam op tijd’, ‘er stond amper file’, ‘ik heb me vandaag niet druk gemaakt om de rotzooi in huis’, ‘ik heb in gesprek met mijn leidinggevende onder woorden gebracht hoe ik me echt voel’, et cetera.
Je kunt overigens ook de dingen bijhouden die je niet fijn vond (bijvoorbeeld beginnend aan de achterkant van je schrift). Het kan helpen om die van je af te schrijven. Ook word je je daarmee bewuster van het verschil tussen wat je als ‘fijn’ en als ‘niet fijn’ bestempelt en waar jij je energie op richt. Het helpt om je bewustwordingsproces verder te stimuleren en iedere dag bewust te kiezen welke gedachten jij voedt.